Փետրվարի 23-29

1. Կարդալ «Փարվանան», արձակ շարադրել Թումանյանի «Փարվանա» բալլադի բովանդակությունը (շարադրանքը պետք է կազմված լինի 5-7 նախադասությունից  և պարունակի 50-60 բառ):

Փարվանա ամրոցում ապրում էր սեգ սարերի արքան: Արքան մի գեղեցիկ աղջիկ: Եկավ մի օր, երբ արքան դեսպաններ ուղղարկեց ամրոցներ ու արքունիքները, որպեսզի կտրիճներն ու քաջերը գան ու իրենց ուժերը ցույց տան ու ով կլինի ամենա արժանին նա էլ կտիրանա արքայի դստերը: Բոլորը սպասում էին մրցույթին: Դուրս եկան հայր ու աղջիկ, աղջիկ կարմիր խնձորը ձեռքին առաջ եկավ ու ասաց`

-Հայրիկ, գուցե բարի տկարին հաղթի չար քաջարին, բայց չի կարող լինել նա սրտի իմ սիրելին:  Սեր-ընկերից իմ կյանքի ես ուզում եմ անշեջ հուր սրբազան, ով կբերի անշեջ հուրը նա էլ կլինի իմ փեսան:

Ու գնացին, ամենքը ման են գալիս անշեջ հուրն աղջկա ուզած: Աղջիկը միտք է անում` ինչու չեկան, մի թե բոլորը գնացին ու մոռացան: Նորից անցան տարիներ, քաջերը չկան`

-Մի թե հայրիկ էլ չէն գա, գնացին ու մոռացան:

-Չէ աղջիկս ետ կգան, չկարծես, թե հուրն անշեջ հեշտ է բերվում այդքան, շատ հաճախ հուրի մեջ, վառվում է բերող հոգին անգամ: Ահա անցան տարիներ, արտասվում է աղջիկը ու արտասունքի մեջ նրա խորտակվում է արքունիքը, ու ասում են, թե գիշերները ճրագ տվող թիթեռները էն ջահելներն են կարծես, որ ման եկան անշեջ հուրը  երկար ու հուրը տեսնելով հանկարծ ընկնում են մեջն ահա, ու այրվում են անշեջ հրում կտրիճները Փարվանա:

2. Կարդալ Թմկաբերդի առումը, արձակ շարադրել Թումանյանի

«Թմկաբերդի առումը» պոեմի բովանդակությունը (շարադրանքը պետք է կազմված լինի 5-7 նախադասությունից  և պարունակի 50-60 բառ):

Թմկա բերդում իր գեղեցիկ կնոջ հետ ապրում էր քաջ Թաթուլը, և մի օր Նադիր շահը իր զորքի հետ եկավ ու պատեց Թմկաբերդը։ Շահին հայտնում են, որ Թաթուլը ունի շատ գեղեցիկ կին ու, որ Թաթուլը նրանով է ապրում ու եթե շահը տիրանա տիրուհու սրտին Թաթուլին հեշտությամբ կհաղթի։ Նադիր շահը աշուղ է ուղղարկում, որպեսզի Թաթուլի կնոջ համար իր գովքը անի։ 20 օր կռիվ արեցին, հաղթեց Թաթուլն ու տիրուհին որոշեց խնջույք կազմակերպել, բոլորը հարբեցին ու քնեցին, արթուն մնաց միայն տիրուհին։ Բոլորի քնելուց հետո տիրուհին բացում է Թմկաբերդի դարպասները ու ներս թողնում Նադիր շահին։ Նադիր շահը գրավում է բերդը հետո հարցնում տիրուհուն՝

-Մի թե Թաթուլը ինձնից քաջ չէր ու սիրուն

-Քաջ էր ու սիրուն քեզնից առավել, Թաթուլը կնջը չէր խաբում։

Շահը զայրացավ, կանչեց դահիճին, եկավ դահիճն ու դուրս տարավ թմկա տիրուհուն։ Կանգնացրեցին ձորի քարին տիրուհուն ու գլորեցին ձորից ներքև։

Փորձիր պարզել՝  ինչ է պոեմը:

Պոեմ - Չափածո մեծածավալ ստեղծագործություն, որի տարբեր մասերը միավորվում են սյուժեյի կամ կերպարի ընդհանրությամբ։ Պոեմը չափածո բոլոր գրական ժանրերից ամենամեծն է իր ծավալով և ընդգրկումներով։ Պոեմին հատուկ են վիպերգական և քնարական հատկանիշներ։

3. Թումանյանը բազմաժանր ստեղծագործող է: Բացի վերը թվարկածից, էլ ինչ ժանրերով է Թումանյանը ստեղծագործել: Կարդա, բեր օրինակներ:

Հովհաննես Թումանյանը ունի շատ լեգենդներ։

Շունն ու Կատուն, Անբախտ վաճառականները, Արև ու լուսին, Ախթամար, օրորոցագող, Երկինք ու երկիր, Անիծած հարսը, <<Պողոս-Պետրոս>>, Արծիվն ու կաղնին, Որբը, Փարվանա, Լուսավորչի կանթեղը, Հոգեհան, Գառնիկ ախպեր, Չարի վերջը, Հսկան, Էսպես չի մնա, Արտույտի երգը, Մուկիկի մահը, Մի կաթիլ մեղրը, Աղավնու վանքը, Աղջկա սիրտը, Մոծակն ու մրջյունը, Թագավորն ու չարչին։

Պատմվածքներ

1․Աղքատի պատիվը

2․Լեռների հովիվը

3․Գիքորը

4․Որախ գիշեր

5․Նեսոյի քարաբաղնիսը

Բալլադներ

1․Շունն ու կատուն

2․Որբը

3․Փարվանա

4․Չարի վերջը

5․Չարի վերջը

6․Հսկան

7․Աղջկա Սիրտը

8․Անբախտ վաճառականները

9․Երկինք ու երկիր

Պոեմներ

1․Անուշ

2․Լոռեցի Սաքոն

3․Մարոն

4․Թմկաբերդի առումը

5․Սասունցի Դավիթը

Բանաստեղծություններ

1․Պոետն ու մուսան

2․Իմ երգը

3․Երկու սև ամպ

4․Հայոց վիշտը

5․Խոստովանություն

6․Ա՜խ, ես երանի

7․Տերևաթափ

8․Ա՜խ, իԷնչ լավ են սարի վրա

9․Մեր ուխտը

10․Իմ սերը

11․Վահագնի ծնունդը

12․Թե հոգնել ես

13․Ախթամարի կղզում

14․Կաքավի գովքը

15․Հրաժեշտ

Թումանյանի կյանքի անսասան օրենքը

1. Ո՞րն է Թումանյանի կյանքի անսասան օրենքը (տեքստից դուրս գրիր):

Մի առիթով Թումանեանը այսպէս է ձեւակերպել իր համար սկզբունքային նշանակութիւն ունեցող «կեանքի անսասան օրէնքը». «Եղիր անկեղծ, շիտակ ու բարի, այնուհետեւ թէկուզ ամբողջ աշխարհքը վեր կենայ քո դէմ, վերջը դու ես յաղթելու»:

2. Ի՞նչ ես հասկանում հոգու խաղաղություն ասելով: Ե՞րբ ես խաղաղ ու հանգիստ:

Հոգու խաղաղություն ասելուվ հասկանում եմ, որ հոգու մեջ ամեն ինչ հանգիստ է, մարդը բարի է, իր սրտում չարություն չկա: Խաղաղ ու հանգիստ եմ լինում այն ժամանակ, երբ դասերս ավարտած եմ լինում, որ հանգիստ զբաղվեմ իմ գործունեությամբ:

3. Ի՞նչ է գրում Հովհ. Թումանյանը հոգու խաղաղության մասին (կապույտ գույնով ներկիր): Դո՞ւ էլ ես այդպես կարծում:

«Ես ինձ շատ լաւ եմ զգում։ Լինել մաքուր ու արդար՝ էդ մեծ բան է։ Դա տալիս է ե՛ւ կայտառութիւն, ե՛ւ հանգստութիւն, ե՛ւ ամէն, ամէն ինչ, ե՛ւ առողջութիւն»։

Համամիտ եմ: Չարն էլ է հաղթում, բայց վաղ թե ուշ չարը պարտվում է :

4. Ի՞նչպես էր վերաբերում Թումանյանը մարդկային ապերախտությանն ու չարությանը (դեղին գույնով նշիր այդ հատվածը): Համամի՞տ ես նրա հետ:

Որքան էլ մարդկային ապերախտութեան մասին մտքերը յուզէին բանաստեղծին, համբերութիւնն ու արդարութեան վերջնական յաղթանակի նկատմամբ հաւատը չէր լքում նրան. «Էսպէս է աշխարհքի բանը — լաւութիւնն էլ է պատժւում — էն էլ աւելի շատ։ Բան չկայ. ամէն բանին վերջ կայ. իսկ արդարութիւնը եւ անմեղութիւնը միշտ յաղթանակել են աշխարհքում ու պիտի յաղթանակեն, եւ ես չեմ էլ նեղանում, որ էդ շուտ չի լինում»։

Համամիտ եմ Հովհաննես Թումանյանի հետ:Նա մարդկանց լավ է վերաբերվել և վերջում նրան զրպարտել են և մեղադրել այն բանում, որը նա չի կատարել:Սակայն այսքանից հետո Հովհաննես Թումանյանը ներել է բոլորին:

5. Բնութագրիր Հովհաննես Թումանյանին:

Հովհաննես Թումանյանը բարի, հայրենասեր և մաքուր մարդ էր: Նա ներողամիտ և բարեհոգի մարդ էր և հայտնի գրող: